Με το διεθνή όρο
gay pride (
ελληνικά:
ομοφυλοφιλική περηφάνεια)είναι γνωστή μία σειρά εκδηλώσεων που μπορεί να περιλαμβάνουν από απλέςσυγκεντρώσεις μέχρι παρελάσεις, άρματα και πάρτυ. Αφορούν τα
ΛΟΑΤ άτομα τα οποία διαδηλώνουν δημόσια την περηφάνεια που κάθε άτομο πρέπει να αισθάνεται για τη
σεξουαλικήτου ταυτότητα, ενώ γιορτάζεται ανοιχτά η διαφορετικότητα και ηκουλτούρα τους. Παράλληλα αποτελούν και μια μορφή διεκδικήσεων από τηνυγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, με κύριο στόχο την εξουδετέρωση τωναρνητικών στερεοτύπων στην οποια ειναι εγκλωβισμένη η σκέψη και πρακτική πολλών ανθρώπων.
Ιστορικό Τα γεγονότα του μπαρ StonewallΗ αφετηρία του gay pride είναι μία επέτειος μνήμης απέναντι σ' ένα περιστατικό που συνέβη στη
Νέα Υόρκη στις
28 Ιουνίου 1969. Τότε, στο gay bar
Stonewall Inn,υπήρξε εισβολή από βαριά οπλισμένους άνδρες των ειδικών δυνάμεων, μεπρόφαση την παράνομη πώληση οινοπνεύματος, σε μια σειρά αλεπάλληλωνεπιδρομών σε ανάλογα μπαρ της περιοχής κι ενώ η γενική παρενόχληση των
ομοφυλόφιλων και
τρανσεξουαλικών ατόμων είχαν καταντήσει ρουτίνα.Οι συλλήψεις και η
βίαπου ακολούθησε εξαγρίωσαν τον κόσμο που βρισκόταν έξω από το μπαρ μεαποτέλεσμα να επιτεθούν στα αστυνομικά οχήματα με πέτρες, μπουκάλια,ακόμη και δοχεία απορριμάτων. Στη συνέχεια μαζεύτηκε πολύ μεγάλο πλήθοςγια να διαμαρτυρηθεί, με αποτέλεσμα οι συγκρούσεις με την
αστυνομία νασυνεχιστούν για τις επόμενες μέρες και νύχτες.Τον επόμενο μήνα οι gay ακτιβιστές κυκλοφόρησαν φυλλάδια, απαιτώνταςμια μαζική «συγκέντρωση για την ομοφυλοφιλική απελευθέρωση». Η συμμαχίαπου σχηματίστηκε από τη συνεδρίαση υιοθέτησε την ονομασία «GayΑπελευθερωτικό Μέτωπο» (
Gay Liberation Front). Ανάμεσα στιςιεκδικήσεις της ήταν να σταματήσει η παρενόχληση από την αστυνομία, ηπροστασία στον εργασιακό χώρο, η ανάκληση των νόμων περί σοδομισμού καιη θέσπιση νομοθεσίας κατά των διακρίσεων. Ακολουθούσαν και άλλα
συλλαλητήρια διαμαρτυρίας και δημιουργήθηκαν οργανώσεις για ταδικαιώματα των ομοφυλόφιλων και λεσβιών σεόλες τις
Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θεωρήθηκε το πρώτο σύγχρονο gay κίνημα.
[1]Τον επόμενο χρόνο πραγματοποιήθηκε η «πορεία για στο Stonewall» σεανάμνηση του γεγονότος και συγχρόνως σαν διαδήλωση διαμαρτυρίας κατάτων διακρίσεων και της βίας που ασκήθηκαν στους
ομοφυλόφιλους,
λεσβίες και
τρανσεξουαλικούς της Νέας Υόρκης. Υπό τη στενή έννοια του όρου, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η πρώτη μορφήgay pride που υπήρξε ποτέ.Στην 30η επέτειο των γεγονότων της Νέας Υόρκης, το
1999, το μπαρ Stonewall ανακηρύχθηκε Μνημείο Εθνικής Κληρονομιάς, ενώ στην 40η επέτειο ο Πρόεδρος των
ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ανακύρηξε τον
Ιούνιο του
2009 μήνα περηφάνειας των
ΛΟΑΤ [2].
Gay pride και κοινωνικοί αγώνεςΑπό τις ενδιαφέρουσες περιπτώσεις συμμετοχής σε gay pride μιας διαφορετικής κοινωνικής ομάδας σημειώθηκε το
1985 στη
Μεγάλη Βρετανία. Κατά τη διάρκεια της μεγάλης
απεργίαςτων Βρετανών ανθρακωρύχων τη διετία 1984-1985, μία ομάδα της ΒρετανικήςΛΟΑΤ κοινότητας οργάνωσε επιτροπή συμπαράστασης στους απεργούς.Στο gay pride του
Λονδίνουπου ακολούθησε, κατέβηκε και μάλιστα τέθηκε επικεφαλής της διαδήλωσηςμια ομάδα απεργών ως αντιπροσωπεία του εργατικού σωματείου τους, κάτιπου κατέδειξε ένα ευρύτερο πεδίο αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε διαφορετικέςομάδες, που όμως δραστηριοποιούνται στο ίδιο κοινωνικό περιβάλλον.
[5]Gay pride στην Ελλάδα Οι δεκαετίες '80 και '90Η πρώτη απόπειρα διοργάνωσης gay pride στην
Ελλάδα επιχειρήθηκε από το ΑΚΟΕ (
Απελευθερωτικό Κίνημα Ομοφυλόφιλων Ελλάδας) στις
28 Ιουνίου 1980 στην
Αθήνα, οριοθετώντας την κυρίως ως
πολιτική εκδήλωση και επαναλήφθηκε δειλά 2 χρόνια αργότερα στο χώρο του
Ζαππείου.
[6] Έπρεπε να περάσουν 10 χρόνια για να διοργανωθούν αντίστοιχες εκδηλώσεις, κυρίως από ατομικές πρωτοβουλίες (Λόφος Στρέφη
1992,
1994,
1995,
Πεδίον του Άρεως 1993,
1996 και σε κλειστούς χώρους
1998 και
1999). Την ίδια εποχή στην παραλία της
Θεσσαλονίκης γίνονται οι αντίστοιχες διοργανώσεις από την ΟΠΟΘ (
Ομάδα Πρωτοβουλίας Ομοφυλόφιλων Θεσσαλονίκης).
[7] Το Athens Gay PrideΑπό το
2005 και εντεύθεν όλες οι
ΛΟΑΤοργανώσεις και σύλλογοι της Ελλάδας συμβάλλουν ώστε να διοργανωθεί ένααντίστοιχο των ξένων χωρών gay pride, το οποίο χρόνο με το χρόνοδέχεται και μαζικότερη συμμετοχή. Γίνεται πάντα τον μήνα
Ιούνιο στο κέντρο της Αθήνας (πλατεία Κλαυθμώνος). Την πρώτη χρονιά του δέχθηκε εκτός των άλλων και την επίσημη υποστήριξη της
δημάρχου Αθηναίων Ντόρας Μπακογιάννη, όμως ο διάδοχός της
Νικήτας Κακλαμάνης αρνείται το θέσει υπό την αιγίδα του.
[8]