Διαδυκτιακο φορουμ αντιπληροφορησης και συζητησης
Θέλετε να αντιδράσετε στο μήνυμα; Φτιάξτε έναν λογαριασμό και συνδεθείτε για να συνεχίσετε.


Καλωσηρθατε!
 
ΦόρουμLatest imagesΑναζήτησηΕγγραφήΣύνδεση

 

 Βιβλιοκριτική: Η Οικονομία του Τρελοκομείου

Πήγαινε κάτω 
ΣυγγραφέαςΜήνυμα
Admin
Admin
Admin
Admin


Αριθμός μηνυμάτων : 175
Ημερομηνία εγγραφής : 13/05/2009
Ηλικία : 30
Τόπος : Αθηνα,Καματερο

Βιβλιοκριτική: Η Οικονομία του Τρελοκομείου Empty
ΔημοσίευσηΘέμα: Βιβλιοκριτική: Η Οικονομία του Τρελοκομείου   Βιβλιοκριτική: Η Οικονομία του Τρελοκομείου Icon_minitimeΣαβ Ιουν 27, 2009 9:32 pm

Chris Harman

Βιβλιοκριτική: Η Οικονομία του Τρελοκομείου Book_MadhouseIΔEEΣ ΓIA ΔIABAΣMA, AΠO TON MAPΞ ΣTO ΣHMEPA
Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε την κρίση;

Η τηλεοπτική εικόνα του προέδρου Μπους να παρακαλάει τους γερουσιαστές
να ψηφίσουν την ένεση των 700 δις δολαρίων - και πολλοί από αυτούς να
αρνούνται για ιδεολογικούς λόγους! - ήταν κωμικοτραγική. Εδώ και τρεις
δεκαετίες, οι υπέρμαχοι του νεοφιλελευθερισμού είχαν, υποτίθεται, βρει
τη λύση για τα πάντα - απελευθέρωση των αγορών και ελεύθερος
ανταγωνισμός, λέγανε, θα εξασφαλίσουν ευημερία και ειρήνη στον πλανήτη.

Σήμερα, οικονομολόγοι, σύμβουλοι και αναλυτές μοιάζουν να έχουν χάσει
τη μπάλα. Που οφείλεται η κρίση; Πως μπορεί να ξεπεραστεί; Ποια είναι η
απάντηση στη χρεοκοπία του νεοφιλελευθερισμού; Η Εργατική Αλληλεγγύη
προτείνει μια σειρά από βιβλία που απαντάνε σε αυτά τα ερωτήματα
βοηθώντας να κατανοήσουμε τα τελευταία συνταρακτικά γεγονότα.

Την πιο ολοκληρωμένη ανάλυση του καπιταλισμού και των κρίσεων που τον
μαστίζουν μπορεί να βρει κανείς στο μεγάλο επιστημονικό τρίτομο έργο
του Μαρξ, «Tο Κεφάλαιο». Απέναντι στις θεωρίες που σήμερα, προσπαθούν
να υποβιβάσουν την κρίση σαν μια απλή κρίση του χρηματοπιστωτικού
τομέα, ο Μαρξ αναλύει διεξοδικά πώς οι κρίσεις υπερπαραγωγής ξεκινάνε
μέσα στην πραγματική οικονομία, είναι σύμφυτες με τον καπιταλιστικό
τρόπο παραγωγής.

Στην «Οικονομία του τρελοκομείου» ο Κρίς Χάρμαν επιχειρεί το ίδιο, με
σύντομο, απλό και περιεκτικό τρόπο, αναλύοντας τις κρίσεις από την
εποχή του Μαρξ μέχρι σήμερα. Το πρώτο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στο
Μαρξ και τη σύγκρουσή του με τους αστούς οικονομολόγους. Ακολουθούν δύο
κεφάλαια που αφορούν τις κυκλικές κρίσεις του 19ου αιώνα και το μεγάλο
κραχ του ?30. Εχοντας περιγράψει τις προηγούμενες κρίσεις ο Χάρμαν
φτάνει στον πυρήνα της μαρξιστικής ανάλυσης για την κρίση του
καπιταλισμού, αφιερώνοντας ένα ολόκληρο κεφάλαιο στην πτωτική τάση του
ποσοστού κέρδους σαν κύριο παράγοντα της οικονομικής κρίσης. Το
τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου αφορά την κρίση σήμερα, τις απαντήσεις
των νεοφιλελεύθερων και των νεοκεϋνσιανιστών, αλλά και τη σοσιαλιστική
εναλλακτική διέξοδο από το χάος του καπιταλισμού. Συμπληρωματικά, για
όποιον γνωρίζει αγγλικά, κυκλοφορεί από τον ίδιο συγγραφέα το βιβλίο
«Explaining the crisis» (Ερμηνεύοντας την κρίση).

Επί δεκαετίες, οι Αλογοσκούφηδες αυτού του πλανήτη υποστηρίζουν ότι για
την ακρίβεια, τη φτώχεια και όλα τα δεινά φταίνε οι «υψηλόμισθοι» και
τα «ρετιρέ» και υλοποιούν προγράμματα με βασικό τους στόχο τη μείωση
των μισθών, τη μείωση του κόστους εργασίας σαν βασική προϋπόθεση για
την «οικονομική ανάπτυξη». Στο βιβλίο «Μισθός, Τιμή Κέρδος», ο Μαρξ
αναλύει ότι από τη μείωση των μισθών το μόνο που «αναπτύσσεται» είναι
το κέρδος των καπιταλιστών. «Το ανώτατο όριο κέρδους αντιστοιχεί στο
κατώτατο όριο μισθού» γράφει ο Μαρξ - και συνεχίζει: «Ο κεφαλαιοκράτης
τείνει διαρκώς να μειώσει το μισθό στο φυσικό κατώτατο όριο και να
επεκτείνει την εργάσιμη μέρα στο φυσικό ανώτατο όριο της, ενώ ο εργάτης
ασκεί σταθερά πίεση στην αντίθετη κατεύθυνση. Η υπόθεση κρίνεται στο
ζήτημα του συσχετισμού των δυνάμεων των δύο αντιμαχομένων».

Nόμοι

140 χρόνια μετά, αυτά που περιγράφει ο Μαρξ εξακολουθούν να είναι
πραγματικότητα για τους εργαζόμενους όλου του κόσμου. Τους νόμους που
διέπουν τον καπιταλισμό, πώς καθορίζεται η αξία ενός προϊόντος, πώς
καθορίζονται οι τιμές των προϊόντων, πώς παράγεται η υπεραξία, από πού
βγαίνει το κέρδος είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα που απαντάει ο
Μαρξ στο «Μισθός, τιμή κέρδος» - το ίδιο και η Ρόζα Λούξεμπουργκ στο
βιβλίο «Τι είναι πολιτική οικονομία», που στηρίχτηκε στα μαθήματα
πολιτικής οικονομίας που έδινε η μεγάλη αυτή επαναστάτρια.

Ο τζόγος των επιχειρήσεων στο Χρηματιστήριο, είναι αποτέλεσμα της
ανάγκης για «εύκολα κέρδη», καθώς σε συνθήκες κρίσεις οι καπιταλιστές
σταματάνε τις επενδύσεις. Η «ευφορία» που δημιουργεί ο τζόγος στο
χρηματιστήριο είναι μια προσωρινή φούσκα, που οδηγεί σταδιακά σε
μεγαλύτερη κρίση. Από τις αρχές του 20ου αιώνα ο P. Χίλφερντιγκ με το
«Χρηματιστικό Κεφάλαιο», ο Πωλ Λαφάργκ με το βιβλίο του «Η οικονομική
λειτουργία του Χρηματιστηρίου» ανέλυαν αυτά τα θέματα. Πόσο
«ξεπερασμένος» μοιάζει σήμερα ο Λαφάργκ όταν έγραφε το 1897: «Το
χρηματιστήριο δεν αποτελεί μόνο εργαλείο άντλησης κεφαλαίων, αλλά και
διέξοδο για το υπερσυσσωρευμένο κεφάλαιο. Αυτό δεν πρόκειται να
εξαλείψει τις κρίσεις υπερπαραγωγής. Η αιτία που τις γεννούσε,
παραμένει και θα παραμένει όσο καιρό σκοπός της παραγωγής θα είναι το
κέρδος».

Σήμερα, που όλοι μιλάνε ξανά για την επιστροφή της δεκαετίας του ?30,
το βιβλίο «Το μεγάλο κραχ του ?29» του Τζον Κένεθ Γκαλμπρεϊθ περιγράφει
εξαιρετικά τα γεγονότα που οδήγησαν στη μεγάλη ύφεση. Οι ομοιότητες με
το σήμερα είναι εντυπωσιακές, κυρίως αυτή που αφορά το πώς η
κερδοσκοπία πάνω στη γη, αν και με διαφορετικό τότε τρόπο, έφτασε στο
απόγειό της λίγο πριν την κατάρρευση. Για τις συνέπειές εκείνης της
κρίσης στην Ελλάδα αξίζει να διαβάσετε το βιβλίο του Μαρκ Μαζάουερ «Η
Ελλάδα και η οικονομική κρίση του Μεσοπολέμου».

Στις αρχές του 20ου αιώνα δεν ήταν λίγοι - ακόμα και σοσιαλδημοκράτες,
όπως ο Μπερνσταϊν - εκείνοι που πίστευαν ότι η θεωρία του Μαρξ για την
κρίση του καπιταλισμού είναι ξεπερασμένη. Η ιλιγγιώδης ανάπτυξη του
κεφαλαίου στα τέλη του 19ου αιώνα, υποστήριζαν, θα μπορούσε να αμβλύνει
σιγά -σιγά την εκμετάλλευση και τους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα κράτη. Η
Ρόζα Λούξεμπουργκ, στο δίτομο «Η συσσώρευση του κεφαλαίου» πατώντας
πάνω στο Μάρξ εξηγούσε πως η νέα τότε φάση του καπιταλισμού δεν είχε
απαλλαγεί από τις κρίσεις και τους ανταγωνισμούς, αλλά αντίθετα τις
είχε οξύνει σε διεθνές επίπεδο. Στο ίδιο στην ουσία συμπέρασμα
καταλήγουν ο Λένιν στο βιβλίο «Ιμπεριαλισμός, το ανώτατο στάδιο του
καπιταλισμού» και ο Μπουχάριν στο βιβλίο «Ιμπεριαλισμός και Παγκόσμια
Οικονομία». Αυτά τα συμπεράσματά δικαίωσε εκείνη την εποχή το ξέσπασμα
του Α? Παγκόσμιου Πολέμου, όμως είναι επίκαιρα και σήμερα: Ο πόλεμος
στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, η κρίση στον Καύκασο, η επέκταση του ΝΑΤΟ
κάνουν σήμερα καθαρό στον καθένα ότι μπαίνουμε σε μια νέα περίοδο
όξυνσης των διεθνών ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Ο ιμπεριαλισμός και ο
πόλεμος είναι η άλλη όψη του νομίσματος της οικονομικής κρίσης.

Aδιέξοδα

Το βιβλίο «Νεοφιλελευθερισμός, ιστορία και παρόν» του Ντέιβιντ Χάρβεϋ
παραθέτει, δίνοντας πλούσιες πληροφορίες, την ιστορία του
νεοφιλελευθερισμού από το ξεκίνημα της οικονομικής κρίσης στα μέσα της
δεκαετίας του ?70, οπότε και μετατρέπεται σε βασικό τρόπο διαχείρισης
του καπιταλισμού μέχρι τα σημερινά του αδιέξοδα. Στο βιβλίο του Κρίς
Χάρμαν «Διεθνές Νομισματικό ταμείο και Παγκόσμια Τράπεζα» μπορεί να
βρει κανείς άφθονα στοιχεία για το ρόλο των δύο αυτών οργανισμών στην
επιβολή των νεοφιλελεύθερων προγραμμάτων σε όλο τον κόσμο και τις
τραγικές τους επιπτώσεις στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.

Επίσης, το βιβλίο του Πωλ Σουήζυ «Η θεωρία της καπιταλιστικής
ανάπτυξης» αποτελεί στο μεγαλύτερο μέρος του μια συνοπτική παρουσίαση
του Κεφαλαίου του Μαρξ. Αξίζει να διαβάσετε το βιβλίο «Η ιστορία των
οικονομικών θεωριών» του Ισαάκ Ιλιτς Ρούμπιν που αναφέρεται σε όλες τις
οικονομικές θεωρίες από το μερκαντιλισμό στους φυσιοκράτες, και από τον
Ανταμ Σμιθ και το Ρικάρντο στο Μαρξ.

Αρθρα και αναλύσεις πάνω στην οικονομική κρίση μπορείτε επίσης να
βρείτε σε πάρα πολλά από τα τεύχη του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα
Κάτω. Σημειώνουμε το άρθρο του Πάνου Γκαργκάνα «Κρίση, από τις τράπεζες
σε όλη την οικονομία, την ιδεολογία, την πολιτική» που βρίσκεται στο
τεύχος 70 που κυκλοφορεί καθώς και τα άρθρα: «Από που βγαίνει το
κέρδος» της Νάστιας Καλλινίκου, (τεύχος 69), «Βαλκάνια, το ελντοράντο
των ελληνικών τραπεζών» του Κώστα Σαρρή και «Η κρίση, το δολάριο, ο
Κεϋνς και ο Μαρξ» του Π.Γκαργκάνα (τεύχος 67), «Κραχ-που πάει ο
καπιταλισμός» του Μωυσή Λίτση (τεύχος 66). Μπορείτε να διαπιστώσετε ότι
αυτές οι αναλύσεις δεν έπεσαν από τον ουρανό διαβάζοντας το αρθρο της
Μαρίας Στύλλου στο Σοσιαλισμός από τα κάτω νούμερο 25, όπου γράφει για
το Κραχ του 1997 στις λεγόμενες τότε «Τίγρεις της Ασίας».
Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω
https://hlias.forumgreek.com
 
Βιβλιοκριτική: Η Οικονομία του Τρελοκομείου
Επιστροφή στην κορυφή 
Σελίδα 1 από 1
 Παρόμοια θέματα
-
» Βιβλιοκριτικη:Μισθωτη εργασια και κεφαλαιο
» Βιβλιοκριτική: ΑΝΤΟΝΙΟ ΓΚΡΑΜΣΙ - Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΕΝΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗ
» Βιβλιοκριτικη:Ισπανία '36 Η επανάσταση ενάντια στον φασισμό

Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτήΔεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης
Διαδυκτιακο φορουμ αντιπληροφορησης και συζητησης :: Συζητησεις :: Μαρξιστικο βιβλιοπωλειο-
Μετάβαση σε: